Bakan Yerlikaya: “53 bin 537 canımızı kaybettik”
ANKARA (İGFA) –6 Şubat dahil tüm afetlerin yönetildiği Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi’nde konuşan İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, depremin izlerini silmek, şehirleri yeniden canlandırmak için bugüne kadar yapılan ve devam eden çalışmaları anlattı. 6 Şubat depreminin yıl dönümüne 4 gün kala, milletin acısını dindirmek için.
4. SEVİYE ACİL DURUM İLAN EDİLDİ
Bakan Yerlikaya, “6 Şubat’ta Kahramanmaraş Pazarcık merkezli 7,7 büyüklüğündeki ilk deprem; Saat 04.17’de meydana geldi. AFAD, saat 04.30’da Türkiye’deki tüm kurtarma ekiplerimize ‘deprem bölgelerine konuşlanma’ talimatı verdi. Saat 04.40’ta ilk vatandaşımız, görev başında olan AFAD ekibimiz tarafından Osmaniye Bilgi Apartmanı’ndan sağ olarak kurtarıldı. Diğer illerde görev yapan AFAD gruplarımız da hızla arama kurtarma çalışmalarına başladı. Saat 05.00’te dönemin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Fuat Oktay başkanlığında Bakanlarımız ve Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) çalışma grupları ilk toplantısını AFAD Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi’nde tam kapasiteyle gerçekleştirdi. AFAD; Depremden sadece 45 dakika sonra saat 05.02’de TAMP’ın en üst seviyesi olan ve ‘Uluslararası Acil Yardım Çağrısı’nı da içeren 4. Seviye Acil Durum ilan edildi.” söz konusu.
İçişleri Bakanı Yerlikaya, Cumhurbaşkanımızın talimatıyla afetlerin yaşandığı her ilde uyumun sağlanması ve illerdeki mevcut yöneticilerimize destek olmak üzere kabinede bakanların neredeyse tamamının görevlendirildiğini, 59 Vali, 8 Vali, Mülki Başmüfettiş, 47 Mülki Müfettiş, 302 Kaymakam ve Vali Yardımcısı ile 292 Kaymakam Adayı yer alıyor. Toplamda 708 Mülki İdare Amirinin deprem bölgesine taşındığını söyledi.
Bakan Yerlikaya konuşmasına şu sözlerle devam etti:
“Saat 05.45’te bölgeye arama kurtarma ekipleri, AFAD gönüllüleri ve iş makineleri sevk edilmeye başlandı. Saat 07.57’de İzmir Adnan Menderes Havalimanı’ndan havalanan uçaklar, arama kurtarma personeli ve ağır tonajlı arama kurtarma araçlarını Adana Havalimanı’na ulaştırdı. Saat 11.25’te deprem bölgelerinde ilk bireysel çadırlar kuruldu. İlk depremden 9 saat sonra saat 13.24’te Kahramanmaraş Elbistan merkezli 7.6 büyüklüğünde ikinci depremle sarsıldık. “Bu yıkıcı depremin ardından hem arama kurtarma çalışmalarımız hem de yardım dağıtımlarımız aralıksız devam etti.”
“HİÇ BİR VATANDAŞIMIZI İZİNSİZ BIRAKMAYACAĞIZ”
6 Şubat’ta millet olarak “Yüzyılın Felaketi”ni yaşadıklarını acıyla dile getiren Bakan Ali Yerlikaya, şunları söyledi: “11 il, 124 ilçe, 6 bin ilde ağır yıkıma yol açan bu depremlerde 53 bin 537 canımızı kaybettik. 120 bin kilometre kare alanda 929 köy ve mahalle. 107 bin 213 vatandaşımız yaralandı. 14 milyon vatandaşımızı doğrudan etkileyen Kahramanmaraş merkezli depremler, etki alanları itibarıyla dünya literatürüne girdi. Devletimiz, depremin ilk anından itibaren tüm kurum, kuruluş, işçi, teçhizat ve kaynaklarıyla afet bölgelerinde tam bir seferberlik ruhuyla titizlikle çalışmaya başladı.Hatay’a gelen Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan. Depremin 2. gününde ise; ‘Devlet ve milletle omuz omuza çalışarak afetin yarattığı yıkıntıları ortadan kaldıracağız, hiçbir vatandaşımızı sahipsiz bırakmayacağız’ sözleriyle devletimizin kararlılığını dile getirdi. .’ Evet, bu felaket günleri geride bırakacaktık.’Gün, ’85 milyonun tek yürek, tek bilek olduğu gündü.’ Milletimiz deprem bölgesindeki yaraları sarmanın yollarını bulmakta zorlanıyordu.” Şu şekilde konuştu:
Bakan Yerlikaya, “Depremin 3. gününde ağır hasar gören karayollarımız ulaşıma açıldı. Aziz milletimiz, kamu kurumlarımız, tüm yerel yönetimlerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız, medyamız, 7’den 70’e herkes el ele verip su, gıda, ilaç, giyim, hijyen, yaşam için gerekli olan her şeyi kutularla kamyonlara yüklüyordu. Bölgede beslenme hizmetleri kapsamında günlük ortalama 4 milyon kişiye hizmet verildi. “20 milyon gıda kolisi dağıtıldı, yaklaşık 150 bin yardım tırı bölgeye ulaştırıldı ve dağıtımları koordine edildi.” sözlerini kullandı.
“ACIYI BİRLİKTE OMUZLADIK, YARALARIMIZI BİRLİKTE SARDIK”
Bakan Yerlikaya, yorganlarını evlerine gönderen anneannelerimizin, düğünleri için ayırdıkları parayı bağışlayan genç kardeşlerimizin, kumbaralarında biriktirdikleri harçlıkları paylaşan çocuklarımızın bir kez daha yaşamanın ne demek olduğunu hatırlattığını hatırlattı. “ulus” olun ve sürücülerin deprem bölgesine mümkün olan en kısa sürede ulaşmak için insanüstü bir çaba harcadığını söyledi; Yemeğin boğazımıza, gözümüze yaş, dudaklarımızda dua olduğunu söyledi. Bakan Yerlikaya konuşmasına şöyle devam etti:
“Ülkemizin her yerinden genci yaşlısı insanlar deprem bölgesine akın ediyordu. Acıyı hep birlikte omuzladık. Yaralarımızı birlikte iyileştirdik. Tanrıya şükür; ‘Yüzyılın Felaketi’ni ‘Yüzyılın Dayanışma’sına dönüştürdük. Bu zor günler ancak bu ruhla aşılabilir. Depremin ilk anında odaklandığımız iki alan vardı: Biri arama kurtarma faaliyetleri, diğeri ise geçici barınma hizmetleriydi. Depremlerden sonra ne yazık ki 38 bin 901 bina yıkıldı. Bu binaların tamamında arama yapılırken, hayatta olduğu belirlenen 26 bin binada da arama kurtarma çalışmaları yapıldı. Bölgedeki müdahale çalışmaları kapsamında 11 bin 488’i uluslararası işçi, 35 bin 250 arama kurtarma çalışanı ve 142 bin güvenlik görevlisi olmak üzere toplam 650 bin işçi görev yaptı. Ayrıca bu işlerde 20 bin araç ve iş makinesi, 141 helikopter, 182 uçak ve 23 gemi görevlendirildi. “Uçaklarımız ve helikopterlerimiz toplam 17 bin 500 sorti yaptı.”
“93 ÜLKEDEN EKİP BİR DESTAN YAZDI”
Bakan Ali Yerlikaya, imdadımıza yetişen ve enkaz altındaki bir cana ulaşmaya çalışan uluslararası yardım kuruluşlarına ve arama kurtarma köpekli değerli dostlarımıza şükranlarını sunarak, “Kurtardıkları her hayatta yaşadıkları mutluluklar” dedi. Enkazdan çıkan, kaybettiğimiz her bir vatandaşımız için döktükleri gözyaşları, insanlığın birlik ve beraberlik ruhunu temsil etmektedir.” Bunu bir kez daha gösterdi. AFAD, JAK, JÖAK, PAK, Polis, Jandarma, Sahil Güvenlik, Güvenlik Korucularımız, Milli Savunma Bakanlığı DAK, Mehmetçikler, UMKE, MEB AKUB, itfaiyeciler, madenciler, ormancılar (ORKUT), 93 ülkeden sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, belediyeler, tüm gönüllülerimiz ve tüm arama kurtarma ekipleri bir destan yazdı. Çünkü bir elleri molozun altına uzanırken diğer elleri yüreklerimize, gönüllerimize dokundu.” söz konusu.
DÜNYANIN EN BÜYÜK SAHİPLENME OPERASYONU
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, o zor anlarda arama kurtarma çalışmaları devam ederken bir yandan da geçici barınma için hummalı bir çalışmanın sürdüğünü belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bunun adı AFAD ile uyum içinde yürütülen dünyanın en büyük ‘Kurtarma Harekatı’ydı. Önce çadırlar kuruldu. Bölgeye 1 milyon çadır sevk edildi. Bazıları tek tek dağıtıldı. 350 çadırkent alanında 645 bin çadır kuruldu ve buralarda yaklaşık 2,5 milyon afet mağduruna geçici barınma imkanı sağlandı. Bütün bunlar yapılırken depremden etkilenen ve yakınlarının yanına gitmek isteyen 3 milyon 549 bin afetzede de tahliye edildi. Türk Hava Yolları bu dönemde 13 bin 701 seferle 2 milyondan fazla yolcu taşıyarak unutulmaz bir tarihe imza attı. 712 kargo uçuşuyla 32 bin 770 ton yardım malzemesini deprem bölgesine ulaştırdı.”
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 14 ve 28 Mayıs tarihlerinde yapılan seçimlerde 993 bin vatandaşımızın ve Yükseköğretime Geçiş Sınavına giren 120 bin öğrencinin bölgeye ulaşımının sağlandığını ifade ederek, 478 bini KYK yurtlarında, 710 bini MEB yurtlarında olmak üzere 188 bin vatandaş yurtlarda kaldı. ağırlandığının altını çizdi.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, “Bütün bu koordinasyon sağlanırken bir yandan da geçici barınma merkezleri yani konteynerler üretiliyor, konteyner kentler kurulmaya başlıyordu. Depremin 2. gününde ilk bireysel konteynerimizin kurulumuna başladık. Kahramanmaraş Karacasu’daki ilk konteyner kentte 20 Şubat’ta yaşam başladı. Bugün geldiğimiz noktada 414 konteyner şehrinde 215 bin 224 konteyner kurulumu gerçekleşti. “Bu konteynerlerde 691 bin afet mağduru barındırılıyor.” söz konusu.
Konteynerlerin ısıtıcı, klima, vantilatör ve buzdolabı gibi temel ihtiyaçları barındırdığını belirten Bakan, “Ayrıca bu konteyner kentlerde; “Sağlık ocaklarından okullara, kreşlerden camilere, marketlerden eczanelere, oyun alanlarından psikososyal destek alanlarına kadar tüm sosyal tesisler vatandaşlarımızın hizmetine sunuluyor.” İfadelerini kullandı.
Kira destek ödemelerine vurgu yapan İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, “Geçici barınma hizmeti kapsamında bugüne kadar 349 bin haneye toplam 14 milyar 453 milyon lira ‘kira destek ödemesi’ yapıldı. Bu kapsamda ev sahiplerine 7 bin 500 lira, kiracılara ise 5 bin lira aylık kira destek ödemesi yapılmaya devam ediliyor. ‘Benim Evim Senin Evin Olsun’ kampanyasıyla vatandaşlarımız depremzedelerimize hem gönüllerinin hem de evlerinin kapılarını açtı.” Sözlerine yer verdi.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, “İçişleri Bakanlığımız iş birliğiyle AFAD ve AFAD iş birliğiyle konteyner kentlerdeki ihtiyaç sahibi depremzedelerimize her ay 4 bin 500 lira yüklü 69 bin 289 esen kartı dağıtıldı. Kızılay. Bu kartlara 5 ayda toplam 1 milyar 8 milyon 141 bin lira yüklendi. Aynı zamanda 1 milyon 979 bin haneye 10 bin lira destek ödemesi, 557 bin haneye 15 bin lira taşınma yardımı, 41 bin aile yakınına 100 bin lira ölüm yardımı yapıldı. “Deprem bölgemize toplam 106 milyar 728 milyon lira kaynak aktarıldı.” söz konusu.
YÜZYILIN DAYANIŞMASI SERGİLENDİ
“Türkiye Tek Gönül” kampanyasında 128 milyar 949 milyon lira toplandığını, bunun 79 milyar 263 milyon lirasının harcandığını söyleyen İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, cümlelerini şöyle sürdürdü:
“Bağış hesaplarımıza ilişkin tüm süreç ve veriler 15 günde bir AFAD kurumsal internet sitesi ve sosyal medya hesaplarında şeffaf bir şekilde paylaşılmaktadır. Nakdi yardımın yanı sıra birebir yardımlarda da ‘Yüzyılın Dayanışma’sı sergilendi. “Bazı hayırseverler konteyner kentler kurdu, bazıları kalıcı konut üretimini üstlendi, bazıları da tırlar dolusu insani yardım gönderdi.”
Hasar tespitleri ve enkaz kaldırma çalışmalarının altını çizen İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, “Deprem bölgesinde 2 milyon 302 bin bina ve 6 milyon 227 bin bağımsız bölümde hasar tespiti yapıldı. Acil olarak yıkılan ve çöken 60 bin 421 binanın enkazı 68 günde tamamen kaldırıldı. Ağır hasarlı 200 bin 401 binanın 166 bin 602’sinin enkazı kaldırıldı. Şu ana kadar hacimsel olarak enkaz kaldırma işleminin yüzde 91’i gerçekleştirildi. “Geriye kalan enkaz kaldırma işlemleri yoğun bir şekilde devam ediyor.” söz konusu.
441 BİN 567 HAK BELİRTİLDİ
Hak kazanma sürecinin büyük bir hassasiyetle yürütüldüğünü belirten İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, cümlelerine şöyle devam etti:
“Bu süreç; 30 Mayıs 2023’te lansmanını yaptık. Öncelikle depremzedelerimize yasal başvuru süresi verildi. 11 il, 124 ilçe ve 6 bin 929 mahalleyi kapsayan hak sahipliği çalışmaları 211 günde tamamlandı. Bu zorlu çalışma için 146 Yetkilendirme Bürosunda yaklaşık 2.500 işçi çalıştı. Tüm değerlendirmeler BT ortamında AFAD AYDES yazılımı üzerinden yapıldı.
Vatandaşlarımızın sunduğu yaklaşık 30 milyon belge incelendi. Toplamda 15 milyon sayfa olmak üzere 70 bine yakın komite kararı alındı. Bunların her birine 124 kaymakam, 6 bin 929 mahalle muhtarı, 124 tapu temsilcisi, 124 nüfus temsilcisi, 124 belediye temsilcisi ve 124 AFAD yetkilisi imza attı. Bu kapsamda 845 bin 371 talep değerlendirilerek tüm süreçlerin tamamlanmasının ardından 389 bin konut, 40 bin 658 işyeri ve 11 bin 531 ahır olmak üzere toplam 441 bin 567 hak sahibi belirlendi. İl, ilçe ve kırsal kesimde toplam 250 bin bağımsız bölümün ihalesi yapıldı. “Yeni ihaleler yapmaya devam ediyoruz.” diye ifade etti.
“ATALARINIZI ASLA KALICI OLARAK TERK ETMEYİN”
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, konuşmasında, depremin ilk gününden bu yana Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın depremzedelere yönelik sözlerini şöyle aktardı: “Şehrine sahip çık, ata yurdunu asla kalıcı olarak terk etme. Yıkılan her evi daha iyisini, daha güzelini, daha güvenlisini inşa edip değiştireceğiz. “Bu felaket, Türk Asrı hayalimizi hiçbir zaman elimizden almayacak.” sözlerini hatırlatarak şunları söyledi:
“Tanrıya şükür, öyle oldu. Depremden etkilenen kardeşlerimiz, anılarının olduğu, büyük bir sevgiyle bağlandıkları ata vatanlarına sahip çıktılar. Şehirlerini yeniden canlandırmak için çok mücadele ettiler. Yarın Sayın Cumhurbaşkanımızın onuruyla Hatay’dayız. “41 bin deprem konutumuz ve 5 bin köy evimiz için anahtar teslim törenlerinin ilkini dünyanın hiçbir yerinde görülmemiş bir hızla ‘Bismillah’ diyerek kura çekimiyle başlatıyoruz.”
Anahtar teslim törenlerinin 4 Şubat’ta Gaziantep’te, 6 Şubat’ta da Kahramanmaraş’ta devam edeceğini kaydeden İçişleri Bakanı Yerlikaya, “İnşallah önümüzdeki günlerde bu törenleri diğer illerimizde de gerçekleştireceğiz. Depremden etkilenen vatandaşlarımızın evlerini söz verdiğimiz gibi teslim edeceğiz. “Çekilen her kura, teslim edilen her anahtar, milletimizin dayanışma ruhunu, birlik, beraberlik, kardeşlik, fedakarlık ve devletimizin gücünü bir kez daha gösterecektir.” İfadelerini kullandı.
“BÜYÜK VE GÜÇLÜ BİR TÜRKİYE İDEALİ OLMAK İÇİN ÇALIŞACAĞIZ”
6 Şubat depreminin ardından afet bölgesi ilan edilen 11 ilde anahtar teslim törenler gerçekleştireceklerini belirten Bakan Yerlikaya, “Deprem mağdurlarımızın yeni sıcak yuvalarına kavuşma sevincini millet olarak paylaşacağız. Enkazın altından umutların nasıl yeşerdiğini, hayata nasıl sımsıkı tutunduğumuzu, büyük ve güçlü Türkiye idealine yakışır şekilde nasıl çalıştığımızı tüm dünyaya duyurmaya devam edeceğiz. Depremin izlerini silecek, depremden etkilenen şehirlerimizi yeniden ayağa kaldıracağız. Bunu birlik ve beraberlik içinde yapacağız. Gözlerinin önünde; Deprem konutlarımız ve kalıcı köy konutlarımızın üretimine büyük bir hızla devam ediyoruz. İnşallah kura ve anahtar teslim törenlerini düzenleyerek sevincimizi milletle paylaşmaya devam edeceğiz.” söz konusu.
“DEVLETİMİZ MİLLETİMİZ İÇİN VARDIR”
1 yıldır deprem bölgesinde gece gündüz çalıştıklarını ve devletin varlığını ortaya koyduklarını belirten İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, “Şehirlerimizi yeniden ayağa kaldırmak için gece gündüz deprem bölgesindeyiz. . Müteahhit firmalarımız, mühendislerimiz, öğretmenlerimiz, personelimiz, sağlık çalışanlarımız, memurlarımız ve gönüllülerimizin de aralarında bulunduğu yüzbinlerce insanımız deprem bölgesinde büyük fedakarlıkla çalışıyor. Şehirlerimizi canlandırmaya çalışıyor. Şunun altını bir kez daha çizmek istiyorum; “Devletimiz milletimiz için vardır ve bu güçlü devlet hiçbir vatandaşımızı yalnız bırakmamıştır ve bırakmayacaktır.” Şu şekilde konuştu:
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya konuşmasını şöyle tamamladı:
“Sayın Cumhurbaşkanımızın da söylediği gibi değerli vatandaşlarımız merak etmeyin. Nasıl ki Van’daki büyük depremden kurtulduysak, nasıl Bingöl, Malatya, Elazığ ve İzmir depremlerinden de sağ çıkıp oradaki binaları hızla inşa edip sahiplerine teslim ettiysek, aynısını 11 ilimizde de hızla yapıp sahiplerine teslim edeceğiz. Evleri sahiplerine teslim edeceğiz. Depremin ilk anından bu yana asrın dayanışmasına öncülük eden, milleti için gece gündüz çalışan, yapılan çalışmaların desteğini ve takibini her zaman sürdüren Cumhurbaşkanımıza en kalbi şükranlarımı sunuyorum. kalıcı konut üretiminde güçlü iradesini gösterdi. Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımıza, Sayın Bakanlarımıza, Kabinemizde görev yapan Sayın Bakanlarımıza, mülki idare amirlerimize, deprem bölgesinde görev yapan AFAD’ımıza, kamu kurum ve kuruluşlarımızdaki yetkililerimize, kahraman askerlerimize, 6 Şubat depreminin ilk anından itibaren 11 ilimizin yardımına koşan sivil toplum kuruluşlarımıza, yardım çağrımıza yanıt veren gönüllülerimize ve tüm ülkelere teşekkür ediyorum. Halen bölgede çalışmalarını sürdüren arkadaşlarımıza kolaylıklar ve başarılar diliyorum. Depremde kaybettiğimiz tüm vatandaşlarımıza bir kez daha Allah’tan rahmet, aziz milletimize geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Allah vatanımızı ve milletimizi her türlü afetlerden korusun” dedi.